Gelegen in het Brabantse dorp Borkel en Schaft (gemeente Valkenswaard) ligt aan de Grensweg 2 Bed & Breakfast De Merel  welke gerund wordt door mijn schoonbroer Leo en schoonzus Marleen. Kijk maar eens op www.bbdemerel.nl.

In mei 2019 hebben Leo en ik vanaf De Merel een prachtige rondwandeling gemaakt door de Dommelvallei en het natuurgebied De Plateaux-Hageven. De route die wij hebben gelopen is nergens omschreven omdat we regelmatig van de uitgezette wandelpaden zijn afgeweken.

Onderweg ga je de grens met België over om uiteindelijk uit te komen bij Natuurpunt Pelt (De Wulp). Het bezoekerscentrum is dé poort tot het natuurgebied Hageven en de plaats bij uitstek om de omliggende gebieden te verkennen. Binnen het centrum ligt allerlei documentatiemateriaal om te bekijken om buiten meer te zien! Er is een gezellig café, waar koffie of een frisse pint voor je klaar staan. In de zomer kan je genieten van de rust op het buitenterras. Let op: de openingstijden zijn op woensdag van 13.00 tot 17.00 uur. Zaterdag en zondag van 14.00 tot 18.00 uur.

We zijn vanaf de Grensweg om Schaft heengelopen naar de rivier de Dommel en langs de rivier richting Borkel gelopen. In Borkel ter hoogte van Smolders Houtindustrie aan de Dorpsstraat (te herkennen aan de stapels pallets) gaat de wandeling via een graspad tot aan de Dommel. Via een kleine brug via een pad met aan de linkerzijde de rivier steeds maar het slingerende pad blijven volgen.

Op de foto links de Dommel net buiten Schaft. Op de middelste foto de Dommel richting Borkel. Rechts zicht op de kerk van Borkel.

In dit waterrijke gebied komen vele libellen voor, waaronder prachtige kleurrijke exemplaren. Eén daarvan is de mooie gele Platbuiklibelle die zat te genieten in de warme gloed van de voorjaarszon.

Steeds maar weer de rivier blijven volgen, waarbij je de geijkte paden soms moet verlaten om bij de rivier te blijven. Soms is het lastig om zo door het gebied te struinen (zoals Leo op de middelste foto), maar het heeft ook wel wat avontuurlijks in zich omdat je op die plekken geen of nauwelijks andere wandelaars tegenkomt.

Naast de rivier liggen diverse heidevelden in het natuurgebied De Plateaux-Hageven. Er liggen pittoreske vennen en er groeit het mooie vleesetende plantje de Zonnedauw. Prachtig om de kleine druppeltjes op dat plantje te zien en de gevangen insecten die eraan vastgeplakt zitten.

Een stuk verderop liepen we langs het mooie Hageven welke naam ook in de naamgeving van het gebied is opgenomen.

Via een vlonder pad bereikten we het eerdergenoemde bezoekerscentrum De Wulp. Daar kun je – rekening houdend met de openingstijden – terecht voor een drankje of informatie over het gebied. Wij hebben er een kop koffie gedronken.

Na de koffie zijn we daarna door het natuurgebied richting de vloeiweiden gelopen. Eerst door een berkenbos en daarna langs de heidevelden met zandverstuivingen waar de grond bedekt was met de plant Schapenzuring. De massaal aanwezige rode plant is een prachtig gezicht op de heide. De plant met fris zuur smakend blad komt voor op schrale grond en alleen geschikt voor begrazing door schapen. Vandaar ook de naam van de plant.

Na het passeren van een stenen brug komen we bij de vloeiweiden. De vloeiweiden op de Plateaux werden vanaf 1840 aangelegd om de grond geschikt te maken voor hooiwinning (voer voor de paarden van defensie). Begin 20e eeuw zijn veel oude vloeiweiden beplant met populieren voor de luciferindustrie. De vloeiweiden krijgen op kunstmatige wijze water toegediend. Dat gaat via stenen aquaducten. Het systeem stamt nog uit de beginperiode. Het kalkrijke rivierwater uit de Maas stroomt van het Maas-Scheldekanaal naar de Plateaux.

Na 1900 begonnen de vloeivelden voor de hooibouw geleidelijk aan betekenis te verliezen door de invoering van kunstmest en door het verdwijnen van het werken met paarden. Het stelsel van sluisjes en waterlopen werd niet meer onderhouden en het verval trad in. In de tweede helft van de 20e eeuw was er in de Kempen nog maar 28 ha over: de 12 ha grote Pelterheggen in het gebied De Plateaux-Hageven (gemeente Valkenswaard) en de 16 ha van De Watering in Lommel-Kolonie. Vanaf 1983 worden de bevloeiingssystemen in deze en andere gebieden hersteld vanwege de natuurlijke en cultuurhistorische waarden.

Zoals gezegd hebben wij de wandeling niet geheel volgens de geijkte paden gelopen, maar wellicht dat een van de bijgaande kaarten een goede wegwijzer kan zijn mocht je deze wandeling in een werkelijk prachtige omgeving willen gaan doen..

De kaarten van de Smokkelaarsroute kun je ook downloaden via de site www.natuurpuntpelt.be.